Honderd jaar geleden vierde Nederland dat 100 jaar eerder Willem I in Scheveningen was aangekomen en het begin van het Koninkrijk er Nederlanden was aangebroken. Elke Nederlandse stad vierde dit op zijn eigen manier en er leek weinig overkoepelends aan de hand te zijn. Verassender is misschien nog wel dat veel Nederlanders eigenlijk de geschiedenis al weer vergeten waren en niet echt warm liepen voor deze herdenking.
Vorig jaar kwam Huub Stapel als Willem I in Scheveningen aan land om het begin in te luiden van de festiviteiten rondom 200 jaar Koninkrijk. Dit keer is er een heus comité en zijn er verscheidene groots opgezette gebeurtenissen gepland. Maar wederom weten Nederlanders bijzonder weinig over hun eigen geschiedenis. Gelukkig heeft de NPO het plan op gevat om dat nu maar eens te veranderen. Al eerder hadden ze de grootse documentaire reeks over de Gouden Eeuw, ditmaal gaan we los over Het Koninkrijk aan de hand van Waldemar Torenstra en Eelco Bosch van Rosenthal (die dat bijzonder leuk doen). Ook zijn drie grootse Koningsbiografieën verschenen over respectievelijk koning Willem I, II en III. En het is nu net Willem II die mij persoonlijk het meeste aanspreekt en aan wie het Dordrechts Museum een prachtige tentoonstelling heeft gewijd onder de noemer “Willem II. Kunstkoning.”
Naar mijn bescheiden mening kan je geschiedenis het beste vertellen door middel van verhalen. Spannende verhalen, persoonlijke verhalen, etc. Verhalen kan je dan weer als kapstok gebruiken om de grote lijn uit te gaan leggen. En daarom snap ik niet dat de Willem II zo’n vergeten figuur is geworden; hij was de held van Waterloo! Hoe kan je beter op ons Oranje-gevoel inpraten dan met de verhalen over deze winnaar die later een grootste kunstcollectie (en even grote schuld) opbouwde die Nederland helaas weer verkocht. Hoe mooi alles in onze nationale musea ook is: het had mooier kunnen wezen als men ruim honderd jaar geleden niet de kunstcollectie van Willem II van de hand had gedaan. Gelukkig kunnen we nu dus een deel van deze indrukwekkende collectie zin in het Dordrechts Museum.
De tentoonstelling is prachtig. Het begint met twee grootse statie portretten van Willem II en zijn vrouw Anna Paulowna waarbij meteen opvalt wat een slank en klein mannetje die Willem II wel niet geweest moet zijn. Verder in de tentoonstelling bevindt zich nog één van zijn pakken en ook daaruit moet je afleiden dat ondanks zijn grootse heldenstatus hij qua postuur weinig voorstelde. De tentoonstelling is opgezet in verschillende kamers waarin een mengelmoes van objecten te zien is. Het gaat hier om een deel van de verkochte kunstverzameling, maar ook om persoonlijke bezittingen, huisraad, kleding, en natuurlijk het paard. Veel aandacht is al uit gegaan in de media naar het paard van Willem II waarop hij reed tijdens de slag bij Waterloo en dat later is opgezet. Het is een mooie toevoeging aan een prachtige tentoonstelling.
Hoogtepunt is de magistrale Rembrandt. De Oosterling uit 1623 laat aan iedereen zien waar Rembrandt zijn faam aan te danken heeft. Wat een topstuk! Het is een heel simpel schilderij: men ziet enkel een man in Oosterse kledij, maar hij lijkt je daadwerkelijk aan te kijken. Adembenemend om te zien.
Al met al is de tentoonstelling zeker de moeite. Hij is prachtig opgezet met veel verscheidenheid en er wordt genoeg informatie gegeven zodat je toch het museum verlaat met iets meer kennis over de vaderlandse geschiedenis. Dat kan toch niet verkeerd zijn.
Bezoek ook zeker de interactieve website, met veel achtergrond en zogenaamde Willem II Talks over allerlei onderwerpen.
l i e n a t i k 